Even aan mijn moeder vragen - Danielle van Helden

Titel: Even aan mijn moeder vragen
Auteur: Danielle van Helden
Uitgever: Luitingh Sijthoff
Genre: Feelgood roman
Verschenen: Oktober 2023
Beschikbaar: Paperback, Ebook en Luisterboek
ISBN: 9789021044987 en 9789021040066
NUR: 340
Pagina’s: 320


Een tijdje geleden luisterde ik het eerste deel van de Op de Volkstuin serie, Rozengeur en regenwater van Danielle van Helden en daarmee heeft ze mij aangenaam weten te verrassen. In afwachting van deel twee - Vlinders en violen - besloot ik haar eerdere feelgood roman Even aan mijn moeder vragen te luisteren en ook daarvan ben ik weer erg onder de indruk. Lees met me mee wat ik ervan vond...

Het audiobook van Even aan mijn moeder vragen is ingesproken door stemactrice Denise Lukkenaer. Het verhaal bestaat uit 41 hoofdstukken geschreven vanuit hoofdpersonage Iris de Groot. Al bij het eerste hoofdstuk weet Danielle je op meeslepende en grappige wijze het verhaal in te trekken en weet dit gedurende het hele verhaal vast te houden.

Danielle van Helden heeft een warme, empathische filmische schrijfstijl. Haar manier van schrijven is zo levendig, serieus en grappig tegelijk, meeslepend en aangrijpend, waarmee ze de lezer helemaal laat opgaan in haar verhalen.

Al ben ik nu niet in je leven...
Ik blijf voor altijd om je geven...

In Even aan mijn moeder vragen maken we kennis met Iris.

Met haar vierendertig jaar woont Iris nog altijd thuis bij haar moeder - in het kleine vrijstaande dijkhuisje aan de rand van een natuurgebied - haar vader verliet het gezin toen ze amper één jaar oud was en Iris heeft geen enkel idee wie hij is? Waar hij is? En of hij überhaupt nog in leven is? Haar vader is een verboden onderwerp en zodra hij ter sprake komt houdt haar moeder haar kaken stijf op elkaar. Toch wil Iris niets liever dan weten wie haar biologische vader is en is wanhopig op zoek naar hem.

Alleen draaien onze rollen zich de laatste tijd steeds meer om. Ik ben mijn moeders moeder geworden en dat is bijna niet meer vol te houden.

De tijd begint te dringen aangezien haar moeder een halfjaar geleden de diagnose vroegtijdige Alzheimer heeft gekregen en steeds verder aftakelt. Het breekt haar hart iedere keer een beetje meer, om te zien hoe haar moeder steeds verder achteruitgaat en steeds minder zelf kan en hulpbehoevend is geworden. Dat ze beetje bij beetje afscheid moet nemen van de moeder zoals zij haar kende.

Iris combineert de zorg voor haar moeder met haar werk als floormanager - manusje van alles - in het Theatercafé Westeinde. Ze is dol op de magie van het theater en begeleid de artiesten terwijl ze ondertussen droomt van een eigen carrière op de bühne. Ze loopt de benen onder haar kont vandaan, onder toeziend oog van haar veeleisende baas Marie-Claire.

Ja, Iris, ik heb Alzheimer, ik ben niet seniel.

Ondanks dat ze met liefde voor haar moeder zorgt, is het een grote verantwoordelijkheid die ze in haar eentje draagt, met weinig begrip en steun uit haar omgeving - want mensen snappen nu eenmaal niet hoe zwaar het is - behalve haar collega Winston. Iris werkt te hard en geniet te weinig, de vermoeidheid en de zorgen groeien haar boven het hoofd. Van een eerlijke taakverdeling is geen sprake - haar (stief)zus Lisanne, woont kilometers bij hun vandaan - met haar man Thorben en dochtertje Freya - in Noorwegen. Toch kan ze het niet over haar hart verkrijgen om haar moeder weg te stoppen in een verpleeghuis daar zouden ze allebei doodongelukkig van worden.

Je moet je voorstellen dat het geheugen als een enorme stapel papieren is, vol met verhalen. Verhaal op verhaal gestapeld. Met de meest recente boven op de stapel. De wind blaast steeds een paar velletjes weg, totdat de laatste vellen overblijven. Die van vroeger.

Op dat wat de bijzonderste avond van het jaar moest worden - de opening van het seizoen in het Theatercafé - raakt ze in één klap alles kwijt en wordt de bodem onder haar bestaan weggevaagd. Hierdoor raakt alles in een stroomversnelling, verscheurd door twijfel en verdriet heeft ze geen andere keuze meer, nood breekt wetten. Ze kan zichzelf niet langer meer voor de gek houden, dit kan zo niet meer, de situatie is levensgevaarlijk geworden.

Dus jij ziet het ook? Het lijkt wel alsof ze kan tijdreizen. Het ene moment is ze in het hier en nu en dan ineens lijkt ze terug in de jaren tachtig te zijn.

Haar moeder - Anke de Groot - kan niet langer meer thuis wonen en met pijn in haar hart verhuisd haar moeder naar een kamer in verpleeghuis Zuiderhofgaard. Ineens is Iris helemaal alleen. Oscar van Baarlen, de nieuwe charmante zorgmanager lijkt het enige lichtpuntje in haar uitzichtloze situatie. Een gesprek voeren wordt steeds lastiger - met slechts af en toe een helder momentje lijkt haar moeder te zijn verdwenen in de mist van haar verleden, waarin ze steeds vaker vraagt naar haar jeugdliefde.

Dit hoort er allemaal bij, toch? Blijkbaar raast er een orkaan in haar hoofd die nu is toegekomen aan de velletjes met mijn verhalen.

Binnenkort is er niemand meer die haar nog over haar vader kan vertellen en zal ze nooit te weten komen wie hij is. Het is nu of nooit! Met slechts de kruimels aan informatie besluit ze alles op alles te zetten om haar vader te vinden.

Mijn hoofd voelt als zo’n blokkendoos met vierkante en ronde gaten. Ik heb blokken van verschillende vormen en ik voel dat de oplossing voor het grijpen ligt, alleen krijg ik ze maar niet door het bijpassende gat gepropt.

Wauw wat een prachtige feelgood roman is Even aan je moeder vragen. Zo indrukwekkend,  die wil ik graag even in het zonnetje zetten. Ik heb diepe bewondering voor hoe een auteur iets wat begint met één onderwerp en één idee, weet uit te werken tot een volwaardige roman met een compleet verhaal, echt zo knap!

Meeslepende, aangrijpende en indrukwekkende verhaallijnen met finesse uitgewerkt. Serieus en grappig tegelijk, een verhaal letterlijk met een lach en een traan - Danielle kreeg het al in de eerste paar hoofdstukken voor elkaar om mij aan het huilen te krijgen - op zo’n inlevende manier geschreven dat het verhaal een diepe impact op je achterlaat, ja ook dat kan in een feelgood roman! In Even aan mijn moeder vragen laat Danielle van Helden de hersenziekte Alzheimer centraal staan. Hoe dementie mensen (in het geval van de moeder van Iris al op jonge leeftijd) vastgrijpt, veranderd en vernietigd. Schrijnend en hartverscheurend. Danielle heeft dit op zeer invoelende wijze prachtig uitgewerkt.

Levensechte personages. Lieve krachtige Iris. Haar moeder was dol op de natuur en vernoemde haar naar de bloem. Een halfjaar geleden verpletterde de de diagnose vroegtijdige Alzheimer het leven Iris en haar moeder. Sindsdien cijfert Iris zichzelf compleet weg om haar moeder de beste zorg te geven die ze in haar ogen verdiend. Nu is zij degene die voor haar moeder zorgt in plaats van andersom. Het valt niet mee om om te gaan met de grillen en stemmingswisselingen van haar moeder. Om haar steeds verder te zien aftakelen en opgaan in het verleden, dit doet haar veel verdriet, ze komt voor een onmogelijke hartverscheurende keuze te staan. Haar werk in het Theatercafé doet haar haar zorgen voor heel even vergeten. De zoektocht naar haar biologische vader is een obsessie voor haar geworden en beheerst inmiddels haar hele leven. Haar collega Winston, de rebelse kok met zijn jaren vijftig vetkuif, alles wat hij maakt is verrukkelijk, hun vriendschap houdt haar op de been. Publiekslieveling en oude rot in het vak eigenwijze Albert, zijn blamage en zijn stoute Teckels, grinnik. Zorgmanager Oscar, een natuurliefhebber in het kwadraat. Grappig, charismatisch, zorgzaam en passioneel met een geheel eigen kijk op het zorgsysteem binnen het verpleeghuis. En de oudste bewoner van het verpleeghuis de eenennegentigjarige Harrie van Dijk in het bezit van twee rechterhanden. Buiten zijn en een rondje wandelen door te tuin is waar hij zo van geniet. Lisanne, haar stiefzus en Iris’ driejarige nichtje Freya, ze wonen samen met haar man Thorben in Noord-Noorwegen.

Tijdens het lezen en daarna had ik de hele tijd dat liedje in mijn hoofd hangen “Even aan mijn moeder vragen, ik zweerde dat ze dat zei...” ;-) En de advocaatjes, ik zag het zo voor me.

Met Even aan mijn moeder vragen heeft Danielle van Helden een prachtige, krachtige, indrukwekkende en warme feelgood roman neergezet. Een meeslepend en aangrijpend verhaal met een lach en een traan. Een verhaal vol chaos en tumult, over het maken van moeilijke keuzes en de bijbehorende schuldgevoelens, confrontatie en verdriet. Over, ziekte, verlies en oud worden en een zoektocht naar je afkomst. Hartverscheurend maar ook warm, liefdevol en grappig. Met meeslepende, aangrijpende en indrukwekkende verhaallijnen met finesse uitgewerkt. Waarin de hersenziekte Alzheimer centraal staat en op zeer invoelende wijze in het verhaal is verwerkt. En levensechte personages. Echt een grote aanrader om te lezen of te luisteren. Ik kijk uit naar de rest van het moois dat Danielle van Helden ongetwijfeld nog zal gaan schrijven.

Even aan mijn moeder vragen, prachtige, krachtige, indrukwekkend, warme feelgood roman. Een verhaal met een lach en een traan. Zal Iris met de kruimels aan informatie de zoektocht naar haar vader eindelijk voltooien? Mustread!

★★★★★